Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu

26.02.2014 | Jacek Abram

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Szkody biotyczne

W lasach Nadleśnictwa Skarżysko utrzymuje się stałe, zmienne w czasie i przestrzeni zagrożenie ze strony owadów, dla których substratem pokarmowym są różne organy drzew leśnych. Owady towarzyszą drzewom we wszystkich okresach ich wzrostu, przyczyniając się niekiedy (bywa, że jako główny czynnik sprawczy) do ich zamierania. Żery owadzie stanowią, w różnym stopniu i na różnym etapie, nieodłączny element procesów chorobowych drzewostanów. Obserwacje i kontrole nasilenia występowania szkodników owadzich muszą być prowadzone praktycznie w ciągu całego roku (za wyjątkiem okresu zimowego), a administracja leśna musi być zobowiązana do bezwzględnego i sumiennego wykonywania czynności, które pozwolą uniknąć zaskoczenia masowym rozmnożeniem i szkodami w drzewostanach.

Czynności te dotyczą:

· kontroli szkółek, upraw i młodników w zakresie występowania m.in. szeliniaka sosnowca, zwójek, boreczników i innych,

· regularnych przeglądów drzewostanów starszych i średnich klas wieku w okresie całego sezonu wegetacyjnego określających między innymi stan koron, opad ekskrementów żerujących gąsienic i larw, liczebność gąsienic, larw, poczwarek i oprzędów na pniach drzew, roślinach runa i dnie lasu,

· corocznej szczegółowej kontroli lotu motyli brudnicy mniszki, polegającej na obserwacji pułapek feromonowych, partii drzew kontrolnych, a także lustracji wszystkich drzewostanów poprzez przejście wyznaczonych tras,

· corocznego prognozowania zagrożenia lasu ze strony owadów kambio- i ksylofagicznych, szczególnie cetyńca i drwalnika,

· jesiennych poszukiwań szkodników zimujących w ściółce na stałych partiach kontrolnych

· wyszukiwania i terminowego usuwania drzew aktualnie zasiedlonych przez szkodniki wtórne (obecność pod korą drzew: jaj, larw, poczwarek, chrząszczy),

· kształtowania biologicznej odporności drzewostanów poprzez: ochronę mrowisk, wywieszanie budek lęgowych dla ptaków i nietoperzy (wrzesień, październik), dokarmianie ptactwa w okresie zimowym, stosowanie metody kompleksowo-ogniskowej ochrony lasu, urozmaicanie składu gatunkowego odnawianych zrębów i powierzchni zalesianych m.in. gatunkami biocenotycznymi.

Szkody powodowane przez zwierzynę to zgryzanie sadzonek sosny, jodły i drzew liściastych przez sarny, jelenie i łosie oraz ścinanie świeżo posadzonych sadzonek przez zające. Ponadto w drzewostanach, w pobliżu cieków wodnych, mają miejsce szkody powodowane przez bobry.

Szkody abiotyczne

Do najważniejszych czynników abiotycznych oddziałujących na drzewostany Nadleśnictwa Skarżysko należą: silne wywracające drzewa wiatry, opady atmosferyczne, okiść, przymrozki późne oraz niskie i wysokie temperatury. Zagrożenia te potęgowane są przez nowsze i bardziej groźne zjawiska natury antropogenicznej, przede wszystkim zakłócenia stosunków wodnych.

Ochrona przeciwpożarowa

Całość lasów Nadleśnictwa Skarżysko od roku 1998 jest zaliczone do I kategorii zagrożenia pożarowego (średnich zagrożeń). Głównymi przyczynami pożarów pozostają niezmiennie:

- duża penetracja lasów przez miejscową ludność oraz okresowa obecność turystów i grzybiarzy,

- umyślne podpalenia,

- wypalanie suchych traw na terenach sąsiadujących z lasem,

- znaczny wzrost palności w lasach spowodowany nietypowymi warunkami atmosferycznymi.

Szybkie wykrywanie pożarów zapewnia system łączności alarmowej składający się z wież przeciwpożarowych (dostrzegalni) umożliwiających wczesne wykrycie pożaru (dostrzeżenie dymu) oraz Punktu Alarmowo – Dyspozycyjnego w biurze nadleśnictwa. Trzy wieże zlokalizowane w leśnictwach Kierz Niedźwiedzi, Majdów i Węglów zapewniają obserwację całej powierzchni nadleśnictwa. Na terenie nadleśnictwa znajduje się baza sprzętu do gaszenia pożarów oraz zlokalizowana jest sieć punktów czerpania wody oraz dojazdów pożarowych w celu zaopatrzenia wodnego samochodów gaśniczych. Nadleśnictwo posiada lekki samochód gaśniczy, który bierze czynny udział w zabezpieczaniu pożarzysk a czasem w akcjach gaśniczych szczególnie tam gdzie ma problemy z dojazdem straż pożarna. Posiadamy też dobrze zorganizowaną łączność bezprzewodową w celu szybkiego reagowania w przypadku wystąpienia pożaru.

Zobacz »

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Akcja #SprzątaMy lasy

28.06.2022 | Karolina Kowalska, RDLP w Radomiu

Akcja #sprzątaMY w Nadleśnictwie Skarżysko

Zakończyliśmy w Lasach Państwowych akcję #SprzątaMY lasy. 15 czerwca ogólnopolskie sprzątanie lasów zainaugurował Prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką. Para prezydencja i wolontariusze zebrali śmieci z lasów na terenie Nadleśnictwa Skierniewice. Akcja trwała do 24 czerwca i została przeprowadzona także na terenie wszystkich nadleśnictw RDLP w Radomiu.

Śmieci w lasach to problem nie tylko estetyczny. Odpady na terenach leśnych to często pułapki dla drobnych zwierząt, szczególnie dla owadów. Wabią je resztki pokarmów i napoi. Lasy Państwowe wkładają ogromny wysiłek w usuwanie śmieci z lasów. Każdego roku ich uprzątnięcie kosztuje kilkanaście milionów złotych. W ostatnich latach na ten cel wydawane jest ok. 20 mln zł. Co roku z lasów wywozi się średnio 110 tys. m3 śmieci.

Akcja, w której bierze udział Prezydent przynosi wymierne efekty w postaci uprzątniętego terenu. - Przykład, jaki daje głowa państwa, to zachęta do tego, by samemu także zebrać napotkane w lesie odpady. I przede wszystkim, by nie traktować lasów jako wysypiska śmieci – mówi Józef Kubica, p.o. dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Podczas pierwszej akcji w 2019 r. prezydent Andrzej Duda apelował, by o czystość lasów dbali wszyscy, którzy je odwiedzają. – Postarajmy się zostawić las co najmniej w takim stanie, jakim go zastaliśmy. To znaczy: nie zostawiajmy nic; zabierzmy ze sobą wszystko, co do lasu przynieśliśmy – podkreślał.

W pierwszej akcji sprzątania wzięło udział ponad 43 tys. osób. Teraz do lasów również wyruszyły tysiące ochotników. Do końca roku szkolnego sprzątania lasów z udziałem lokalnych społeczności odbywają się we wszystkich 429 nadleśnictwach.

Sprzątanie lasów nawiązywało do międzynarodowej inicjatywy „Sprzątania świata", którą zapoczątkowano w Australii w 1989 r., a w Polsce odbywa się od 1994 r. Niestety, mimo wielu apeli i nagłaśniania problemu wywożenie odpadów do lasów nadal trwa. Obok drobnych śmieci porzucanych podczas wycieczek do lasu czy grzybobrania, leśnicy znajdują dzikie wysypiska z odpadami budowlanymi, oponami czy sprzętem AGD.

Akcja w nadleśnictwach RDLP w Radomiu wyglądała następująco:

Nadleśnictwo Barycz: 24.06.2022 – leśnictwo Izabelów, okolice pomnika przyrody „Skałki Piekło”, sprzątanie z udziałem harcerzy ZHP;
Nadleśnictwo Chmielnik: 20.06.2022 – sprzątanie z udziałem Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego w Busku-Zdroju oraz Szkoły Podstawowej w Kołaczkowicach;
Nadleśnictwo Daleszyce: 22.06.2022 – leśnictwo Radomice, sprzątanie z udziałem Środowiskowego Domu Samopomocy w Brudzowie;
Nadleśnictwo Dobieszyn: 21.06.2022 – leśnictwo Trzebień, sprzątanie z Publiczną Szkołą Podstawową w Przydworzycach;
Nadleśnictwo Grójec: 20.06.2022 – sprzątanie z Publiczną Szkołą Podstawową w Bikówku;
Nadleśnictwo Jędrzejów: 15.06.2022 – sprzątanie w pobliżu szkółki leśnej z udziałem lokalnej szkoły średniej, po zakończeniu przeprowadzone zostały zajęcia edukacyjne zakończone ogniskiem;
Nadleśnictwo Kielce: 15.06.2022 Rezerwat Sufraganiec z udziałem uczniów SP nr 27 w Kielcach, 20.06.2022 Rezerwat Biesak-Białogon;
Nadleśnictwo Kozienice: 20.06.2022 – leśnictwo Podgóry z udziałem: Pionkowskich Morsów, Stowarzyszenia motocyklowe Pionki, OSP w Pionkach oraz przedstawicieli lokalnych mediów (Pionki24.pl);
Nadleśnictwo Łagów: 23.06.2022 – sprzątanie lasu z uczniami Gminnego Zespołu Szkół w Łagowie, OSP w Łagowie;
Nadleśnictwo Marcule: 20.06.2022 – leśnictwa Błaziny, Michałów, Seredzice i Centrum Edukacji Przyrodniczej na terenie leśnictwa Jasieniec z udziałem uczniów SP z Jawora Soleckiego, Kowalkowa, Seredzic i Błazin;
Nadleśnictwo Ostrowiec Świętokrzyski: 21.06.2022 – leśnictwo Przyborów z udziałem uczniów ze szkoły Podstawowej w Bodzechowie;
Nadleśnictwo Pińczów: 15.06.2022 – leśnictwo Sancygniów z udziałem uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej w Stępocinach; 22.06.2022: teren leśnictwa Kazimierza z udziałem uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej w Opatowcu; 22.06.2022: teren leśnictwa Teresów z udziałem uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej w Opatowcu;
Nadleśnictwo Przysucha: 23.06.2022 – leśnictwo Rawicz w okolicach obiektu turystycznego „Skałki” i ścieżki dydaktycznej „Rawicz” z udziałem Publicznej Szkoły Podstawowej nr 1 w Przysusze, przedstawicieli Policji i Państwowej Straży Pożarnej w Przysusze, lokalnych stowarzyszeń: Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koło Przysucha, Stowarzyszenia Ułanów im. Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjr. Hubala oraz druhowie z OSP w Przysusze i OSP w Skrzyńsku;
Nadleśnictwo Radom: 21.06.2022 – sprzątanie na terenie i w pobliżu ścieżki edukacyjnej w Lesie Kapturskim wraz z uczniami XII LO w Radomiu. Po akcji sprzątania podsumowanie akcji, ognisko;
Nadleśnictwo Radoszyce: 21.06.2022 – teren przy Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Jóźwikowie (leśnictwo Kapałów) z udziałem Wychowanków MOW w Jóźwikowie; leśnictwo Czapla z udziałem uczniów Zespołu Publicznych Placówek Oświatowych w Rudzie Malenieckiej; teren parafii Lipa (leśnictwo Lipa i Szkucin) z udziałem leśników; 23.06.2022 – leśnictwo Ruda Pilczycka z udziałem pracowników Gminy Słupia Konecka; leśnictwo Radoszyce z udziałem Przedszkola w Radoszycach; 25.06.2022 – miejscowość Dęba z udziałem Koła Gospodyń Wiejskich „Dęba Team”;
Nadleśnictwo Skarżysko: 21-22.06.2022 – kompleks leśny przyległy do siedziby Nadleśnictwa - leśnictwo Nad Kamienną z udziałem uczniów Szkoły Podstawowej nr 5 w Skarżysku-Kamiennej;
Nadleśnictwo Starachowice: 22.06.2022 – leśnictwo Michałów z udziałem uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej w Adamowie. Akcja zakończona krótką pogadanką dotycząca tematyki odpowiedniego przygotowania się do wycieczek w lesie, zachowania w lesie oraz jak postępować, by nie zgubić się podczas leśnych wędrówek;
Nadleśnictwo Staszów: 21.06.2022 – Doły Jabłonickie, ok. 60 osób, spacer z leśnikiem wyznaczoną trasą i zbieranie śmieci z udziałem Szkoły Podstawowej im. Stefana Żeromskiego w Kurozwękach. Ognisko z kiełbaskami, podziękowanie uczestnikom, rozdanie dzieciakom małych upominków; 22.06.2022: Jeziora Golejowskie, ok. 25 osób, spacer z leśnikiem wyznaczoną trasą i zbieranie śmieci z udziałem uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. ks. kard. Stefana Wyszyńskiego w Staszowie Ognisko z kiełbaskami, podziękowanie uczestnikom, rozdanie dzieciakom małych upominków;
Nadleśnictwo Stąporków: 15.06.2022 – rezerwaty przyrody "Skałki Piekło pod Niekłaniem" oraz "Górna Krasna" z udziałem dwóch Szkół Podstawowych;
Nadleśnictwo Suchedniów: 15.06.2022 – teren oddziału 150 leśnictwa Kleszczyny, przy cmentarzu w Suchedniowie z udziałem Szkoły Podstawowej nr 1 w Suchedniowie; 25.06.2022 – sprzątanie z udziałem OSP Suchedniów;
Nadleśnictwo Włoszczowa: 24.06.2022 – na terenie lasów wokół zbiornika „Klekot” wraz ze Stowarzyszeniem „Włoszczowa na obcasach” oraz OSiR we Włoszczowie;
Nadleśnictwo Zagnańsk: 21-22.06.2022 – leśnictwo Występa z udziałem uczniów Tl w Zagnańsku oraz Stowarzyszenia „Sukus”;
Nadleśnictwo Zwoleń: 20.06.2022 – w akcji udział wzięła młodzież z Przedszkola nr 1 w Zwoleniu oraz PSP w Zwoleniu.