Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Lasy Nadleśnictwa
Lasy Nadleśnictwa
Nadleśnictwo Skarżysko zarządza gruntami Skarbu Państwa o łącznej powierzchni 15811,49 ha .
Teren nadleśnictwa podzielony jest na trzy obręby , w skład których wchodzi 12 leśnictw oraz Gospodarstwo Szkółkarskie
· Obręb Rataje - 4697,81 ha : L-ctwa - Rzepin, Wanacja, Węglów, Parszów
· Obręb Skarżysko – 5568,40 ha : L-ctwa - Skarżysko Książęce, Majdów, Ciechostowice, Nad Kamienną
· Obręb Szydłowiec – 5545,28 ha : L-ctwa - Kierz Niedźwiedzi, Trębowiec, Sadek, Budki, Gospodarstwo szkółkarskie.
Grunty nadleśnictwa położone są na terenie dwunastu gmin i dwu województw: Świętokrzyskiego – 9939,60 ha i Mazowieckiego – 5871,89 ha.
Zgodnie z podziałem przyrodniczo – leśnym lasy Nadleśnictwa położone są w VI Krainie Małopolskiej , w trzech dzielnicach:
2 – Gór Świętokrzyskich (mezoregion Puszczy Świętokrzyskiej),
3 – Radomsko – Iłżeckiej (mezoregion Przedgórza Iłżeckiego),
9 –Wyżyny Środkowo – Małopolskiej (mezoregion Wyżyny Sandomierskiej)
Sąsiadującymi nadleśnictwami są od zachodu Stąporków i Przysucha od północy Radom od wschodu Marcule, Starachowice i Ostrowiec Świętokrzyski od południa Łagów i Suchedniów oraz Świętokrzyski Park Narodowy.
Przez teren nadleśnictwa przepływają następujące rzeki : Kamienna i Iłżanka (lewe dopływy Wisły), Lubianka, Żarnówka, Oleśnica, Bernatka (dopływy Kamiennej), Sabasówka (dopływ Radomki oraz Rybianka (dopływ Sabasówki). Występują ponadto liczne cieki wodne nie posiadające nazw, zbierające wody stale lub okresowo. Znaczenie dla kształtowania mikroklimatu oraz warunków siedliskowych mają zbiorniki wodne zlokalizowane w pobliżu miejscowości Skarżysko Kamienna („Rejów, „Bernatka"), Starachowice („Pasternak", „Lubianka", „Piaski"), Mostki, Bliżyn, Chlewiska, Szydłowiec, Mirów Stary.
Teren Nadleśnictwa jest zróżnicowany pod względem rzeźby terenu. Ukształtowanie terenu jest przeważnie wzgórzowe i pagórkowate poprzecinane dolinami strumieni ale także występują rozległe powierzchnie terenu równinnego i falistego. Najwyższe wzniesienie znajduje się w obrębie Skarżysko oddz. 56 i wynosi 408 m n.p.m. .
Klimat
Odrębność klimatyczna Gór Świętokrzyskich w stosunku do sąsiednich obszarów związana jest ze specyficznym ukształtowaniem powierzchni, a zwłaszcza pasowym układem wzniesień i obniżeń przebiegającym w kierunku WNW-ESE. Średnia temperatura roczna +9 oC. Okres wegetacyjny trwa średnio 200-210 dni. Opady roczne średnio wynoszą 750 mm. Opady letnie mają charakter ulewny i dochodzą do 100mm/miesiąc. Długość pokrywy śnieżnej to ok 70dni.
Gleba
Tereny obrębów Rataje i Skarżysko położone są na utworach triasowych, jurajskich piaskowcach i iłach, na których zalegają często utwory czwartorzędowe w postaci akumulacji wodnolodowcowej - najczęściej piasków, rzadziej glin, z domieszką okruchów skalnych. W obrębie Szydłowiec przeważają utwory geologiczne pochodzenia polodowcowego, zalegające na podłożu piaskowca dolnojurajskiego.
W związku z wyżej wymienionymi utworami geologicznymi, składem mechanicznym gleb i warunkami wilgotnościowymi, wytworzyły się następujące typy gleb leśnych:
Gleby rdzawe z podtypami, gleby glejowe, gleby płowe, gleby bielicowe, gleby glejobielicowe, gleby brunatne, gleby murszowe i murszowate, gleby torfowe torfowisk wysokich, przejściowych i niskich, czarne ziemie, czarnoziemy, gleby słabo wykształcone ze skał luźnych i zwietrzelinowych piaskowców.
Roczny etat użytków rębnych wynosi 24116 m3, natomiast przedrębnych 45232 m3. Wielkości te składają się na etat ogólny w wysokości 69348 m3 , co stanowi 60% planowanego rocznego przyrostu drzewostanów. Roczny plan odnowień i zalesień kształtuje się przeciętnie na poziomie - 119 ha, poprawek i uzupełnień – 11,4 ha, wprowadzania podszytów – 4,6 ha. Materiał sadzeniowy używany do zalesień i odnowień produkowany jest szkółce gospodarczej o powierzchni zredukowanej – 4,0 ha. Nasiona potrzebne do obsiewu szkółek pozyskiwane są z drzewostanów nasiennych wyłączonych i nasiennych gospodarczych. Nadleśnictwo posiada 71,50 ha drzewostanów nasiennych wyłączonych jodłowych i modrzewiowych oraz 546 ha drzewostanów nasiennych gospodarczych.
Zestawienie zgodności składu gatunkowego z przyjętym typem gospodarczym drzewostanu dla poszczególnych siedlisk.
Wyróżniono trzy stopnie zgodności
1. zgodne – 59,85%
2. częściowo zgodne – 30,42%
3. niezgodne – 9,74%