Wydawca treści Wydawca treści

Lasy regionu

Lasy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu zajmują 324,5 tys. ha i są bardzo zróżnicowane, podobnie jak lesistość tego terenu. Wiele z nich przetrwało dawne osadnictwo i nadal tworzy zwarte leśne obszary. Puszcza Świętokrzyska i Kozienicka należą do najcenniejszych obszarów przyrodniczych w kraju. Inne wyróżniające się kompleksy leśne to Puszcza Stromiecka, Lasy Iłżeckie oraz lasy Niecki Włoszczowskiej. Pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca są bardziej rozdrobnione, ale także cenne i mające swoją specyfikę.

Średnia lesistość Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu przekracza 26%. Jest bardzo zróżnicowana i waha się od 60% (Puszcza Świętokrzyska) do mniejszej niż 5% (teren Opatowa, Doliny Nidy).
Lasy rosną tu na obszarze ok. 470 tys. ha (powierzchnia leśna stanowiąca lasy państwowe wynosi 324,5 tys. ha). Puszcza Kozienicka i Świętokrzyska należą do niezwykle cennych obszarów przyrodniczych w kraju.

Na północnym-wschodzie na lewo do Wisły rozciąga się Puszcza Kozienicka, będąca niegdyś częścią Puszczy Radomskiej. W centralnej części położona jest Puszcza Świętokrzyska – największy na tym obszarze kompleks lasów sąsiadujący ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym.

Pozostałe lasy – zróżnicowane i także cenne przyrodniczo grupują się w kompleksach leśnych będących częścią Puszczy Stromieckiej, Lasów Iłżeckich oraz położonych na terenie Niecki Włoszczowskiej. Bardziej rozdrobnione są pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca. Są to tereny o silnie rozwiniętym rolnictwie i żyznych glebach, stąd lasy przetrwały w mniejszych kompleksach. Są także cenne: spotkamy tu roślinność kserotermiczną, żyzne lasy bukowe, wąwozy lessowe. Szczególnie cenne w regionie są lasy położone w dolinach rzek Wisły, Pilicy, Czarnej, Krasnej, Nidy, Białej Nidy i ich dopływów.

Wg regionalizacji przyrodniczo-leśnej Polski tereny RDLP w Radomiu leżą w VI Krainie Małopolskiej (94%) oraz IV Krainie Mazowiecko-Podlaskiej (6%).

Kraina Małopolska zajmuje obejmuje swym zasięgiem rozległy i zróżnicowany teren – od Gór Świętokrzyskich poprzez wyżyny, równiny aż do dolin rzek i innych zagłębień terenu, w których utworzyły się torfowiska. Lasy RDLP w Radomiu położone są w czternastu mezoregionach tej krainy: Puszczy Świętokrzyskiej (23% lasów regionu), Równiny Radomsko-Kozienickiej (18%), Gór Świętokrzyskich (15%), Przedgórza Iłżeckiego (11%), Chmielnicko-Staszowskim (10%), Niecki Włoszczowskiej (5%), Piotrkowsko-Opoczyńskiego (4%), Płaskowyżu Jędrzejowskiego (3%), Wyżyny Miechowskiej (2%), Ponidzia (1%), Opatowskim (1%), Wyżyny Zachodniolubelskiej (0,5%), Doliny Nidy, Niziny Nadwiślańskiej (po 0,1%). Można tu spotkać główne gatunki lasotwórcze: sosnę, jodłę, świerk, buk i dąb. W wielu miejscach, szczególnie w borach występujących na siedliskach uboższych dominuje sosna. Tam, gdzie puszcze przetrwały okres dawnego osadnictwa lub gdzie nie uprawiano roli ze względu na górzysty lub bagienny teren mamy do czynienia z naturalnymi drzewostanami o dużym zróżnicowaniu gatunkowym bogatymi w jodłę, buki, klony, wiązy, jesiony i modrzewie. W rejonach wyżyn i gór wraz ze wzrostem wysokości klimat jest chłodniejszy i bardziej wilgotny. Ze względu na wielkość lasów na szczególną uwagę zasługuje Puszcza Świętokrzyska – drugi obszar pod względem największej lesistości w krainie. Warto zaznaczyć, że w mezoregionach Puszczy Świętokrzyskiej oraz Łysogórskim udział jodły przekracza 20%.

Z kolei krajobraz śródleśnych wydm porośniętych sosnowym lasem oraz torfowisk w zagłębieniach terenu pomiędzy nimi (ługów) typowy jest dla Puszczy Kozienickiej. Także w wielu innych miejscach znajdziemy wspaniałe i zróżnicowane lasy.

Kraina Mazowiecko-Podlaska jest najmniej lesistą krainą, co miało przyczyny we wczesnym osadnictwie na tych ziemiach oraz intensywnego wylesiania w dawnych czasach pod uprawy rolne. Kraina zdominowana jest przez równinny krajobraz staroglacjalny: gliny i piaski zwałowe urozmaicone wydmami, torfowiskami i dolinami rzek. Lesistość krainy jest mała i wynosi 22%. Lasy rozmieszczone są nierównomiernie; większe powierzchnie zajmują w środkowej części krainy – w dolinach rzecznych i ich sąsiedztwie. Ważniejszymi rzekami są Wisła i Pilica oraz ich dopływy. Lasy RDLP w Radomiu położone są w trzech mezoregionach tej krainy położonych w jej południowo-wschodniej części: Równiny Kutnowsko-Błońskiej (4% lasów regionu), Doliny Dolnej Pilicy (1%) oraz Doliny Środkowej Wisły (1% lasów regionu). Mazowsze znajduje się poza zwartym występowaniem świerka, buka i jodły, jednak można te gatunki spotkać w miejscach gdzie sprzyjają temu warunki klimatyczno-siedliskowe. Obecnie stale rośnie udział gatunków liściastych, szczególnie na żyźniejszych siedliskach.

Fauna regionu jest bogata. W Puszczy Świętokrzyskiej i Kozienickiej spotkamy szereg rzadkich owadów, w tym związanych ze starymi, wiekowymi drzewostanami oraz martwym drewnem: zgniotek cynobrowy, pachnica dębowa, jelonek rogacz, a nawet nadobnicę alpejską (Góry Świętokrzyskie). Na śródleśnych łąkach występują m.in. przeplatka aurinia, modraszek telejus czy czerwończyk nieparek. Spotkamy tu też wiele gatunków z rodziny biegaczowatych.

Z płazów i gadów spotkamy niemal wszystkie gatunki. Na uwagę zasługuje występowanie żółwia błotnego w rezerwacie przyrody „Okólny Ług" w Puszczy Kozienickiej oraz „Borowiec" w pobliżu ujścia rzeki Zwoleńki do Wisły.

Wśród ptaków szczególne bogactwo gatunków znajdziemy w lasach położonych w dolinach rzek: szczególnie Wisły, Pilicy i Nidy, Białej Nidy, Czarnej, Krasnej oraz na rozległych bagnach i mokradłach takich jak Krasna, Białe Ługi (Puszcza Świętokrzyska), czy torfowiska Puszczy Kozienickiej. Dużą grupę stanowią wśród nich ptaki środowisk leśnych oraz ekotonowych występujących na skraju lasu i innych ekosystemów. Najcenniejszymi z występujących gatunków ptaków są bocian czarny, bielik, kraska, których stanowiska lęgowe podlegają ochronie strefowej. Na rozległych torfowiskach, łąkach, skrajach lasów świętokrzyskich bytują cietrzewie. W rozległych olsach możliwe jest spotkanie puchacza, a na obszarach sąsiadujących z otwartymi łąkami orlika krzykliwego, puszczyka uralskiego (Góry Świętokrzyskie).

W lasach RDLP w Radomiu stwierdzono wiele gatunków nietoperzy, szczególnie w jaskiniach występujących licznie na terenie świętokrzyskim, ale też gatunków typowo leśnych. Stwierdzono gatunki: borowiec wielki, mroczek posrebrzany, mroczek późny, kilka gatunków nocków.

Z najnowszych badań wynika, że tereny RDLP w Radomiu są jednym z najważniejszych miejsc występowania popielicy w Polsce. Wszystkie rzeki regionu zasiedlone są przez bobry, których liczba stale rośnie.

W rozległych i zwartych lasach Puszczy Świętokrzyskiej i Lasów Iłżeckich bytują wilki - cenny element środowiska naturalnego wymagający szczególnej uwagi i ochrony.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Usłysz, co w lesie huczy. Leśnicy zapraszają na sowią noc

Usłysz, co w lesie huczy. Leśnicy zapraszają na sowią noc

Niecodzienne wydarzenie dla miłośników sów oraz dzikiej przyrody organizują Lasy Państwowe. Już w połowie marca będzie można usłyszeć „co w lesie huczy”. W organizacji wydarzenia nie przeszkodziła leśnikom nawet pandemia, gdyż większość atrakcji odbędzie się online.

Dlaczego teraz jest organizowane wydarzenie „Cowlesiehuczy”? Koniec zimy to czas, kiedy w lesie do głosu dochodzą sowy.  U większości z nich na przełomie lutego i marca trwa okres godowy. Samce głośno pohukując nawołują samice na swoje terytorium.

- Chcemy przybliżyć wiedzę na temat tych wyjątkowych ptaków, ale i pokazać, że po zmroku, las może być równie atrakcyjny, jak za dnia - mówi Andrzej Konieczny, dyrektor generalny Lasów Państwowych. - Mimo pandemii każdy może wziąć w niej udział, ponieważ wszystkie atrakcje odbędą się online na profilu Lasów Państwowych na Facebooku.

Ze względu na panujące obostrzenia leśnicy postanowili znaleźć rozwiązanie, by spotkać się z miłośnikami sów i przyrodniczych ciekawostek.

W tym roku każdy może wziąć udział w tym wydarzeniu, ponieważ wszystkie atrakcje zostaną przeniesione do wirtualnego świata.

Infografiki do "Cowlesiehuczy"Na wydarzenie Lasy Państwowe zapraszają każdego, komu sowy już skradły serce i każdego, kto chciałby je poznać bliżej.

W czasie trzydniowego wydarzenia online (11 a 13 marca), na głównym profilu Lasów Państwowych na uczestników  będzie czekało mnóstwo atrakcji.
W programie zaplanowano m. in.:

  • Sowią lekcję online z edukatorami leśnymi, w której będziecie mogli wziąć udział w domu lub w klasie z uczniami
  • Filmy pełne ciekawostek, faktów i mitów, po których już nikt nie będzie miał wątpliwości, czym jest wypluwka, do czego służy sowom szlara i co sprawia, że lot sów jest taki bezszelestny
  • Rozmowy z ekspertami, przyrodnikami, sowiarzami, czyli tymi, przed którymi sowy nie mają tajemnic
  • Wizyta w ośrodku rehabilitacyjnym dla ptaków drapieżnych, gdzie porozmawiamy ze specjalistami o tym, jak wygląda opieka nad pacjentami
  • Nocna wyprawa do lasu i słuchanie głosów sów. Sowie pieśni miłosne najczęściej słychać po zmierzchu lub późnym wieczorem, to właśnie wtedy warto wybrać się do lasu. Tak! Będzie można je usłyszeć na własne uszy!
  • W końcu razem z leśnikami, na żywo, będzie można obejrzeć moment zwrócenia naturze sów, które zostały wyleczone w ośrodku, a teraz mogę wrócić do lasu.

Pokażemy Wam na żywo puszczyki, uszatki, a nawet puchacza! Dodatkowo leśnicy powiedzą, czy możemy zbierać sowie pióra w lesie, co zrobić, jeśli znajdziemy młodą sowę pod drzewem i jak samodzielnie je nasłuchiwać, tak by było to bezpieczne dla ludzi i dla ptaków.

To nie wszystko! Do końca marca w różnych nadleśnictwach w Polsce będą przygotowane sowie atrakcje, czyli nocne wyprawy do lasu czy zajęcia online.

By być na bieżąco z atrakcjami wystarczy śledzić profil główny Lasów Państwowych oraz strony nadleśnictw, które przygotowały sowie niespodzianki.

Na specjalnie przygotowanej mapie, która już wkrótce zostanie opublikowana, będzie można znaleźć miejsca, gdzie szykują się dodatkowe atrakcje.

 

Dodatkowe materiały:

Wszystkie sowy naszych lasów

Z pamiętnika skrzydlatych myśli