W dniach od 28 kwietnia do 9 maja br. Straż Leśna na terenie całej Polski, w tym na terenie RDLP w Radomiu, przeprowadzi akcję „Majówka 23”. Jej celem jest przeciwdziałanie przejawom szkodnictwa leśnego.

Nie bez powodu akcja będzie prowadzona właśnie w tym terminie. Od 29 kwietnia do 3 maja w Polsce będzie trwać tzw. „długi weekend”, w związku z tym leśnicy spodziewają się znacznie większej liczby osób odwiedzających lasy. Ważne jest, aby wypoczynek w lesie był bezpieczny, komfortowy i nie dochodziło do łamania przepisów prawa.

W akcję „Majówka 23” będą zaangażowani wszyscy strażnicy leśni oraz inne służby, takie jak policja i straż łowiecka. Działania straży leśnej będą miały charakter kontrolno-prewencyjny. Strażnicy będą reagować przede wszystkim na stwarzanie zagrożenia pożarowego przez osoby przebywające na terenach leśnych, na bezprawne wjazdy do lasu pojazdem (zwłaszcza motocyklem i quadem), akty kradzieży i wandalizmu, płoszenie zwierzyny, nielegalne pozyskiwanie runa leśnego, zrywanie roślin chronionych, kłusownictwo.

W swoich działaniach Straż Leśna będzie korzystała z nowoczesnego sprzętu, pomagającego wykryć łamiących prawo – z fotopułapek, kamer oraz dronów.

Wszystkie te działania mają zapewnić bezpieczeństwo korzystającym z lasu i ochronę zasobów przyrodniczych. Pamiętajmy, że lasy państwowe są dostępne dla wszystkich, ale obowiązują w nich określone zasady.

Poniżej przypominamy te zasady:

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe

W ramach akcji „Majówka 23” strażnicy szczególną uwagę zwrócą na przestrzeganie przepisów ochrony przeciwpożarowej na terenach leśnych. Będą stanowczo reagować  na wszelkie naruszenia przepisów przeciwpożarowych, które mogą spowodować pożar (na terenie lasu, jak również w odległości do 100 m od niego), jego rozprzestrzenianie, utrudnianie prowadzenia działań ratowniczych lub ewakuacji (np. przez tarasowanie pojazdami dróg przeciwpożarowych).

Każdy pożar może okazać się niebezpieczny. Co prawda dzięki sprawnemu systemowi wykrywania pożarów, którym dysponuje RDLP w Radomiu wraz z nadleśnictwami i akcjom gaśniczym, w które zaangażowane są również samoloty dysponowane przez LP, średnia powierzchnia jednego pożaru pozostaje niska, jednak każdy pożar to duża strata dla przyrody i ogromne zagrożenie, także dla ludzi.

Bezprawne korzystanie z lasu – nielegalne wjazdy samochodem, quadem, crossem

Zgodnie z obowiązującymi przepisami do lasu nie wolno wjeżdżać pojazdami silnikowymi. Wyjątek stanowią wyznaczone miejsca postoju pojazdów/parkingi leśne lub drogi oznaczone znakami dopuszczającymi ruch pojazdów po tych drogach.

Art. 29. 1. Ustawy o lasach. Ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym i motorowerem w lesie dozwolony jest jedynie drogami publicznymi, natomiast drogami leśnymi jest dozwolony tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Nie dotyczy to inwalidów poruszających się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.

https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/faq/samochod

Pomimo intensywnych działań straży leśnej duża część wykroczeń dotyczy nadal nielegalnych wjazdów do lasu – samochodami, quadami i crossami.

Nielegalne wjazdy do lasu są ujmowane przez straż leśną w ramach rodzaju szkodnictwa leśnego – bezprawne korzystanie z lasu (są tu też obłamywanie gałęzi drzew iglastych (stroiszu), zaśmiecanie i zanieczyszczanie terenów leśnych, puszczanie psa luzem oraz stwarzanie zagrożenia pożarowego). Ten rodzaj szkodnictwa (bezprawne korzystanie z lasu) stanowi 90% liczby przypadków szkodnictwa, powodując 13% wartości strat, ale bardzo dotkliwych dla przyrody i uciążliwych innych ludzi, w legalny sposób korzystających z lasu.

Bardzo często niszczone są przez taką jazdę lasy, w szczególności runo leśne i gleba, ale także drogi leśne i to często takie, gdzie nakład finansowy na ich budowę był bardzo duży, a muszą być utrzymywane w odpowiednim stanie technicznym do celów przejazdów straży pożarnej w razie pożaru. Rozjechane drogi leśne są też utrudnieniem dla turystów pieszych i rowerzystów, czy osób biegających w lesie. Trudne do wyceny są straty w przyrodzie terenów wodno-błotnych, jak rezerwaty przyrody czy użytki ekologiczne. Mówiąc wprost, przejazd przez mokradło, które jest siedliskiem wielu organizmów, w tym rzadkich i chronionych to dewastacja przyrody. Płoszone są też zwierzęta, które właśnie w mniej dostępnych miejscach często mają swoje ostoje bytowania.

Sprawcy wykroczenia może grozić mandat karny w wysokości 500 zł, 1 000 zł w przypadku, gdy dojdzie dodatkowo do zniszczenia np. roślinności. Sprawa może być skierowana do sądu, który karę grzywny może zaostrzyć do 5 000 złotych.

Art. 161. Kodeksu Wykroczeń. Kto, nie będąc do tego uprawniony albo bez zgody właściciela lub posiadacza lasu, wjeżdża pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub motorowerem do nienależącego do niego lasu w miejscu, w którym jest to niedozwolone, albo pozostawia taki pojazd w lesie w miejscu do tego nieprzeznaczonym, podlega karze grzywny.

Leśnicy stale współpracują z innymi służbami, głównie z Policją, Inspekcją Transportu Drogowego, Państwową Strażą Łowiecką, Strażą Miejską, a liczba podejmowanych rocznie wspólnych działań na terenie nadleśnictw RDLP w Radomiu sięga tysiąca.

Często zdarzają się przypadki, gdy kierowcy quadów i crossów nie zatrzymują się do kontroli straży leśnej. Ze względu na zakryte tablice rejestracyjne, kaski i kominiarki czy agresywne zachowanie i prędkość, trudna jest identyfikacja sprawców wykroczenia, stąd szczególnie pomocne są wspólne akcje z policją. Działania prowadzone są na podstawie podpisanych porozumień o współpracy na poziomie regionalnym i lokalnym.

Wszystkie nadleśnictwa prowadzą działania skierowane na zwalczanie tego rodzaju szkodnictwa leśnego. W użyciu są kamery używane w monitoringu terenów leśnych, a do sukcesu potrzeba współpracy z policją i lokalną społecznością. Quady i crossy bulwersują społeczeństwo. Są uciążliwe ze względu na hałas, styl jazdy i zachowanie osób poruszających się tymi pojazdami. Społeczny głos w sprawie otrzymuje wiele nadleśnictw.

W wielu miejscach problem jest mniejszy – tam, gdzie są tory motocrossowe. Stanowią one bezpieczną i legalną alternatywę dla jazdy po lasach. Zazwyczaj są to profesjonalnie przygotowane trasy o różnym stopniu trudności. Do korzystania z nich zachęcają policjanci i leśnicy. Do wzrostu świadomości społecznej przyczyniają się też kampanie dotyczące jazdy quadami i crossami.

Jazdy quadem i crossem dotyczą też terenów poza zarządem Lasów Państwowych. W tym przypadku działania straży leśnej nie obejmują lasów niepaństwowych, nieużytków porośniętych samosiewami drzew i krzewów czy terenów nadrzecznych.

Pies w lesie

W lasach zabronione jest puszczanie psa wolno, bez smyczy. Wybierając się na spacer z czworonogiem warto pomyśleć o przyrodzie, a także o innych korzystających rekreacyjnie z lasu.

Właściciel psa ma obowiązek prowadzić go w lesie na smyczy. Nie tylko pies stanowi zagrożenie dla dzikiej zwierzyny. Także dzika zwierzyna stanowi zagrożenie dla czworonoga. Wystraszone zwierzę, które natknie się nagle na psa, może zareagować agresywnie, może także opuścić swoje młode. Goniący za zwierzyną pies może się np. przewrócić, zranić czy po prostu zaginąć. Puszczanie psa wolno jest niezgodne z prawem i grozi za nie mandat.

https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/luzny-zakaz

Zwierzęta nie zawsze potrzebują pomocy

W okresie majówki warto też wiedzieć, że zwierzęta leśne nie zawsze potrzebują pomocy człowieka, jest to ważne szczególnie w przypadku młodych osobników, które w okresie wiosny przychodzą na świat.

https://www.radom.lasy.gov.pl/witamy/-/journal_content/56/10639/38353781

Śmieci

Papier po kanapkach czy butelka po napoju ważą bardzo niewiele i bez trudu można je schować do plecaka. Pozostawione w lesie rozkładają się przez dziesiątki lat, mogą też stanowić zagrożenie dla zwierzyny – nierzadko odnotowywane są przypadki, gdy znęcona resztkami jedzenia zwierzyna nie mogła wyswobodzić się z butelki czy opakowania foliowego. Zdarza się, że zwierzęta budują gniazda lub zjadają śmieci, to nie jest naturalny materiał czy pokarm. Tak więc po prostu nie śmiećmy!

Straż Leśna, Służba Leśna – uprawnienia

Pracownicy Lasów Państwowych są zobowiązani do niezwłocznego reagowania na wszelkie przejawy szkodnictwa leśnego, zgodnie z posiadanymi uprawnieniami. Zwalczanie szkodnictwa leśnego przypisane zostało pracownikom Służby Leśnej, którym z tego tytułu przysługuje ochrona prawna przewidziana w przepisach prawa karnego dla funkcjonariuszy publicznych – art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 28 września o lasach.

Straż leśna 23 nadleśnictw RDLP w Radomiu, która łącznie liczy ponad 70 strażników leśnych do przeciwdziałania szkodnictwu leśnemu wykorzystuje łącznie 100 fotopułapek, 50 kamer do monitoringu obszarów leśnych. Na wyposażeniu strażników jest także coraz więcej dronów.