Asset Publisher
Lasy regionu
Lasy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu zajmują 324,5 tys. ha i są bardzo zróżnicowane, podobnie jak lesistość tego terenu. Wiele z nich przetrwało dawne osadnictwo i nadal tworzy zwarte leśne obszary. Puszcza Świętokrzyska i Kozienicka należą do najcenniejszych obszarów przyrodniczych w kraju. Inne wyróżniające się kompleksy leśne to Puszcza Stromiecka, Lasy Iłżeckie oraz lasy Niecki Włoszczowskiej. Pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca są bardziej rozdrobnione, ale także cenne i mające swoją specyfikę.
Średnia lesistość Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu przekracza 26%. Jest bardzo zróżnicowana i waha się od 60% (Puszcza Świętokrzyska) do mniejszej niż 5% (teren Opatowa, Doliny Nidy).
Lasy rosną tu na obszarze ok. 470 tys. ha (powierzchnia leśna stanowiąca lasy państwowe wynosi 324,5 tys. ha). Puszcza Kozienicka i Świętokrzyska należą do niezwykle cennych obszarów przyrodniczych w kraju.
Na północnym-wschodzie na lewo do Wisły rozciąga się Puszcza Kozienicka, będąca niegdyś częścią Puszczy Radomskiej. W centralnej części położona jest Puszcza Świętokrzyska – największy na tym obszarze kompleks lasów sąsiadujący ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym.
Pozostałe lasy – zróżnicowane i także cenne przyrodniczo grupują się w kompleksach leśnych będących częścią Puszczy Stromieckiej, Lasów Iłżeckich oraz położonych na terenie Niecki Włoszczowskiej. Bardziej rozdrobnione są pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca. Są to tereny o silnie rozwiniętym rolnictwie i żyznych glebach, stąd lasy przetrwały w mniejszych kompleksach. Są także cenne: spotkamy tu roślinność kserotermiczną, żyzne lasy bukowe, wąwozy lessowe. Szczególnie cenne w regionie są lasy położone w dolinach rzek Wisły, Pilicy, Czarnej, Krasnej, Nidy, Białej Nidy i ich dopływów.
Wg regionalizacji przyrodniczo-leśnej Polski tereny RDLP w Radomiu leżą w VI Krainie Małopolskiej (94%) oraz IV Krainie Mazowiecko-Podlaskiej (6%).
Kraina Małopolska zajmuje obejmuje swym zasięgiem rozległy i zróżnicowany teren – od Gór Świętokrzyskich poprzez wyżyny, równiny aż do dolin rzek i innych zagłębień terenu, w których utworzyły się torfowiska. Lasy RDLP w Radomiu położone są w czternastu mezoregionach tej krainy: Puszczy Świętokrzyskiej (23% lasów regionu), Równiny Radomsko-Kozienickiej (18%), Gór Świętokrzyskich (15%), Przedgórza Iłżeckiego (11%), Chmielnicko-Staszowskim (10%), Niecki Włoszczowskiej (5%), Piotrkowsko-Opoczyńskiego (4%), Płaskowyżu Jędrzejowskiego (3%), Wyżyny Miechowskiej (2%), Ponidzia (1%), Opatowskim (1%), Wyżyny Zachodniolubelskiej (0,5%), Doliny Nidy, Niziny Nadwiślańskiej (po 0,1%). Można tu spotkać główne gatunki lasotwórcze: sosnę, jodłę, świerk, buk i dąb. W wielu miejscach, szczególnie w borach występujących na siedliskach uboższych dominuje sosna. Tam, gdzie puszcze przetrwały okres dawnego osadnictwa lub gdzie nie uprawiano roli ze względu na górzysty lub bagienny teren mamy do czynienia z naturalnymi drzewostanami o dużym zróżnicowaniu gatunkowym bogatymi w jodłę, buki, klony, wiązy, jesiony i modrzewie. W rejonach wyżyn i gór wraz ze wzrostem wysokości klimat jest chłodniejszy i bardziej wilgotny. Ze względu na wielkość lasów na szczególną uwagę zasługuje Puszcza Świętokrzyska – drugi obszar pod względem największej lesistości w krainie. Warto zaznaczyć, że w mezoregionach Puszczy Świętokrzyskiej oraz Łysogórskim udział jodły przekracza 20%.
Z kolei krajobraz śródleśnych wydm porośniętych sosnowym lasem oraz torfowisk w zagłębieniach terenu pomiędzy nimi (ługów) typowy jest dla Puszczy Kozienickiej. Także w wielu innych miejscach znajdziemy wspaniałe i zróżnicowane lasy.
Kraina Mazowiecko-Podlaska jest najmniej lesistą krainą, co miało przyczyny we wczesnym osadnictwie na tych ziemiach oraz intensywnego wylesiania w dawnych czasach pod uprawy rolne. Kraina zdominowana jest przez równinny krajobraz staroglacjalny: gliny i piaski zwałowe urozmaicone wydmami, torfowiskami i dolinami rzek. Lesistość krainy jest mała i wynosi 22%. Lasy rozmieszczone są nierównomiernie; większe powierzchnie zajmują w środkowej części krainy – w dolinach rzecznych i ich sąsiedztwie. Ważniejszymi rzekami są Wisła i Pilica oraz ich dopływy. Lasy RDLP w Radomiu położone są w trzech mezoregionach tej krainy położonych w jej południowo-wschodniej części: Równiny Kutnowsko-Błońskiej (4% lasów regionu), Doliny Dolnej Pilicy (1%) oraz Doliny Środkowej Wisły (1% lasów regionu). Mazowsze znajduje się poza zwartym występowaniem świerka, buka i jodły, jednak można te gatunki spotkać w miejscach gdzie sprzyjają temu warunki klimatyczno-siedliskowe. Obecnie stale rośnie udział gatunków liściastych, szczególnie na żyźniejszych siedliskach.
Fauna regionu jest bogata. W Puszczy Świętokrzyskiej i Kozienickiej spotkamy szereg rzadkich owadów, w tym związanych ze starymi, wiekowymi drzewostanami oraz martwym drewnem: zgniotek cynobrowy, pachnica dębowa, jelonek rogacz, a nawet nadobnicę alpejską (Góry Świętokrzyskie). Na śródleśnych łąkach występują m.in. przeplatka aurinia, modraszek telejus czy czerwończyk nieparek. Spotkamy tu też wiele gatunków z rodziny biegaczowatych.
Z płazów i gadów spotkamy niemal wszystkie gatunki. Na uwagę zasługuje występowanie żółwia błotnego w rezerwacie przyrody „Okólny Ług" w Puszczy Kozienickiej oraz „Borowiec" w pobliżu ujścia rzeki Zwoleńki do Wisły.
Wśród ptaków szczególne bogactwo gatunków znajdziemy w lasach położonych w dolinach rzek: szczególnie Wisły, Pilicy i Nidy, Białej Nidy, Czarnej, Krasnej oraz na rozległych bagnach i mokradłach takich jak Krasna, Białe Ługi (Puszcza Świętokrzyska), czy torfowiska Puszczy Kozienickiej. Dużą grupę stanowią wśród nich ptaki środowisk leśnych oraz ekotonowych występujących na skraju lasu i innych ekosystemów. Najcenniejszymi z występujących gatunków ptaków są bocian czarny, bielik, kraska, których stanowiska lęgowe podlegają ochronie strefowej. Na rozległych torfowiskach, łąkach, skrajach lasów świętokrzyskich bytują cietrzewie. W rozległych olsach możliwe jest spotkanie puchacza, a na obszarach sąsiadujących z otwartymi łąkami orlika krzykliwego, puszczyka uralskiego (Góry Świętokrzyskie).
W lasach RDLP w Radomiu stwierdzono wiele gatunków nietoperzy, szczególnie w jaskiniach występujących licznie na terenie świętokrzyskim, ale też gatunków typowo leśnych. Stwierdzono gatunki: borowiec wielki, mroczek posrebrzany, mroczek późny, kilka gatunków nocków.
Z najnowszych badań wynika, że tereny RDLP w Radomiu są jednym z najważniejszych miejsc występowania popielicy w Polsce. Wszystkie rzeki regionu zasiedlone są przez bobry, których liczba stale rośnie.
W rozległych i zwartych lasach Puszczy Świętokrzyskiej i Lasów Iłżeckich bytują wilki - cenny element środowiska naturalnego wymagający szczególnej uwagi i ochrony.
Asset Publisher
Ruszyła akcja bezpośrednia w ochronie ppoż. lasów
Ruszyła akcja bezpośrednia w ochronie ppoż. lasów
Od 17 marca na terenie RDLP w Radomiu trwa akcja bezpośrednia w ochronie przeciwpożarowej lasów. Realizowana jest również kampania społeczna „Stop pożarom traw”, której partnerem są Lasy Państwowe. System ochrony przeciwpożarowej lasów jest w pełnej gotowości.
W tym roku ze względu na brak śniegu zimą i niewielkie opady deszczu, w lasach jest sucho. Wystarczy kilka cieplejszych i słonecznych dni z wiatrem, by trawy i pokrywa runa w lesie i na terenach przyległych, zrobiły się jeszcze bardziej suche, a w konsekwencji by zagrożenie pożarami raptownie wzrosło. W marcu tego roku na terenie nadleśnictw RDLP ugaszono już 7 pożarów lasu.
Kampania "Stop pożarom traw"Ogromnym zagrożeniem o tej porze roku są przede wszystkim pożary traw. Przedwiośnie to czas, gdy nie ma jeszcze roślinności zielnej, są natomiast suche trawy i inne rośliny. To stwarza dogodne warunki dla rozprzestrzeniającego się ognia. Nielegalne wypalanie traw przez niektórych właścicieli łąk i nieużytków może doprowadzić do bardzo poważnego pożaru, który swoim zasięgiem obejmie także pobliski las. Dlatego leśnicy i współpracujący z nimi strażacy są w pełnej gotowości i nieustannie apelują o przestrzeganie przepisów, rozsądek i ostrożne obchodzenie się z ogniem.
W ubiegłym roku na terenie 23 nadleśnictw RDLP w Radomiu miało miejsce 99 pożarów o łącznej powierzchni 32,84 ha (rok temu było ich 75 o łącznej powierzchni 11,90 ha, a dwa lata temu było ich 118 o pow. łącznej 34,28 ha). W leśnych statystykach odnotowano także 10 pożarów lasów niepaństwowych, zagrażających lasom państwowym, o łącznej powierzchni 5,69 ha (rok temu było to 2 pożary i 2,45 ha, a dwa lata temu było ich 20 o pow. 230 ha). W ich gaszeniu brali udział leśnicy, w tym samoloty gaśnicze LP.
W poszczególnych miesiącach liczba pożarów kształtowała się następująco:
- marzec – 1 pożar (rok temu bez pożarów, 2 lata temu 40),
- kwiecień – 5 pożarów (rok temu 4 pożary, 2 lata temu 4),
- maj – 46 pożarów (rok temu 26 pożarów, 2 lata temu 32),
- czerwiec – 6 pożarów (rok temu 19 pożarów, 2 lata temu 20),
- lipiec – 8 pożarów (rok temu 15 pożarów, 2 lata temu 5),
- sierpień – 12 pożarów (rok temu 4 pożary, 2 lata temu 10),
- wrzesień – 17 pożarów, (rok temu 5 pożarów, 2 lata temu także 5),
- październik – 1 pożar (rok temu 2 pożary, 2 lata temu także 2),
- listopad – 2 pożary (rok i dwa lata temu bez pożarów),
- grudzień – 1 pożar (rok i dwa lata temu bez pożarów).
Najwięcej pożarów odnotowano w nadleśnictwach: Skarżysko (15), Radom (11), Grójec (9) oraz Przysucha, Radoszyce i Suchedniów (po 8).
Dzięki sprawnemu systemowi ochrony przeciwpożarowej lasów i znacznemu zaangażowaniu sił i środków średnia wielkość powierzchni pożaru wyniosła 0,33 ha.
Akcja działań bezpośrednich w ochronie przeciwpożarowej w 2024 roku zakończyła się 15 października.
Każdy pożar to jednak strata, nie tylko finansowa, ale też ogromna szkoda dla środowiska naturalnego – giną zwierzęta i inne organizmy, niszczone jest ich miejsce bytowania. Pożar to także zagrożenie dla ludzi przebywających w lesie oraz ogromny wysiłek służb biorących udział w akcji gaśniczej.
Kolejne lata pokazują, że wśród przyczyn pożarów niestety nadal przeważają podpalenia – to 64% zdarzeń, pozostałe mają przyczyny nieznane (22%), papierosy (5%), urządzenia związane z energią elektryczną (3%), rekreacja (2%), powtórny zapłon (2%), użycie ognia (1%) i wyładowania atmosferyczne (1%).
W ochronie przeciwpożarowej niezwykle istotna jest współpraca z jednostkami państwowej i ochotniczej straży pożarnej oraz z policją. Straż leśna również wśród swoich zadań realizuje zwalczanie szkodnictwa związanego z nieprzestrzeganiem przepisów ppoż. W 2024 roku na terenie nadleśnictw RDLP w Radomiu nałożono 75 mandatów za łączną kwotę 8 tys. zł, udzielono także 670 upomnień i pouczeń.
W tym roku ochrona przeciwpożarowa lasów będzie kosztowała nadleśnictwa RDLP w Radomiu 8,5 mln zł. System ochrony przeciwpożarowej obejmuje utrzymanie 49 dostrzegalni przeciwpożarowych z obserwatorami lub kamerami, 22 punkty alarmowo-dyspozycyjne (służą do lokalizowania pożarów i koordynowania akcji gaśniczej), 8 automatycznych stacji meteorologicznych (są wyposażone w aparaturę do badania wilgotności ściółki, powietrza i określania stopnia pożarowego w lasach), samoloty do gaszenia pożarów (będące w stałej gotowości w bazie lotniczej w Piastowie k. Radomia i Masłowie k. Kielc), samochody patrolowo-gaśnicze (22), punkty czerpania wody – zbiorniki wodne i hydranty (735), utrzymanie dróg przeciwpożarowych, tablice informacyjne i ostrzegawcze, pasy przeciwpożarowe chroniące tereny leśne przed pożarami i koszty dogaszania pożarów. Istotnym elementem systemu ochrony ppoż. jest łączność.
Ogromne znaczenie w ochronie przeciwpożarowej lasów, niejednokrotnie decydujące o ugaszeniu pożaru mają samoloty gaśnicze, które biorą udział nie tylko w gaszeniu pożarów lasów, ale też często nieużytków zagrażających terenom leśnym.
System ochrony przeciwpożarowej Lasów Państwowych stale jest udoskonalany. W 2025 r. kontynuowane będą prace związane z realizacją „Koncepcji modernizacji sieci obserwacji naziemnej do celów ppoż. w RDLP Radom” oraz projektem „Rozwój łączności w Lasach Państwowych – modernizacja sieci radiokomunikacji ruchomej lądowej”. Realizowany będzie też projekt ze środków unijnych „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów”. Wobec zagrożeń związanych ze skutkami zmian klimatu ochrona przeciwpożarowa lasów to jeden z priorytetów działalności leśników.
Leśnicy współpracują w ochronie przeciwpożarowej lasów i zapobieganiu pożarom traw i nieużytków ze strażą pożarną i innymi służbami. 5 marca w Kielcach została zainaugurowana kampania społeczna „Stop pożarom traw”. Lasy Państwowe są partnerem tej kampanii.
Asset Publisher
Obwieszczenie Dyrektora Regionalnego ZGW w Warszawie
Obwieszczenie Dyrektora Regionalnego ZGW w Warszawie
Obwieszczenie Dyrektora Regionalnego ZGW w Warszawie
Nadleśnictwo Skarżysko publikuje Obwieszczenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie o sporządzeniu projektu harmonogramu i programu prac związanych z przygotowaniem planu przeciwdziałania skutkom suszy w Regionie Wodnym Środkowej Wisły