Wydawca treści
Bezpieczna wyprawa do lasu
Wędrówka po lesie to w dzisiejszym, pełnym bodźców świecie może mieć wręcz znaczenie terapeutyczne. By tak się stało, musi być bezpieczna. Na co zwrócić uwagę, ruszając do lasu?
Naładowany telefon
Dziś, gdy niemal każdy ma w kieszeni smartfon, który lokalizuje nas w przestrzeni, przestajemy się obawiać, że gdziekolwiek zabłądzimy. Urządzenie musi jednak działać. Wybierając się w nieznany teren leśny, zadbajmy o to, by bateria była w pełni naładowana.
Telefon przyda się nie tylko do lokalizacji. Będzie niezbędny, by w razie trudnej sytuacji wezwać pomoc.
W lesie bywa różnie z zasięgiem sieci komórkowych. Jest słabszy w głębi kompleksów, w sezonie wegetacyjnym przy pełnym ulistnieniu, w zależności od pogody. Dlatego też w głębi lasu gorzej działają – albo nie działają wcale – internetowe aplikacje mapowe (Google Maps).
Sygnał GPS potrzebny do lokalizacji nie wymaga zasięgu telefonii komórkowej. Dlatego warto zainstalować aplikację mapową mBDL i mieć ze sobą wszystkie leśne mapy zawsze, niezależnie od zasięgu.
mBDL to Mobilny Bank Danych o Lasach, zasób o wiele bogatszy niż klasyczna mapa. Dzięki cyfrowym mapom poznamy wiek i gatunki drzew w konkretnych lokalizacjach. A nawet zakres prac, jakie zostały w nich zaplanowane, niezależnie od tego, czy las jest własnością państwa, gminy czy osoby prywatnej (ta informacja też tam będzie).
Od mankamentów towarzyszących elektronice wolna jest klasyczna papierowa mapa. W komplecie z kompasem ułatwi orientację i zabezpieczy przed zbędnym kluczeniem po leśnych drogach lub zabłądzeniem. Wiele nadleśnictw wydaje takie mapy.
Zgubiłem się w lesie. Jak próbować odnaleźć drogę?
Mimo możliwości, jakie daje współczesna technika, ludzie nadal gubią się w lasach. Co, gdy tak się stanie?
Przede wszystkim nie wpadajmy w panikę. Usiądź chwilę, zbierz myśli i przypomnij sobie opis terenu w którym jesteś. Warto wytężyć słuch, bo czasem słychać z daleka szum głównej drogi, pociąg lub odgłosy miasta. Wypatrywać charakterystycznych punktów terenu, jak linie wysokiego napięcia, gazociągi czy ślady użytkowania dróg – zwykle prowadzą do miejscowości lub dróg publicznych. W górach można podążać „z nurtem”, czyli iść wzdłuż potoku schodząc w dół, w ten sposób zwiększa się szansa dojścia do wioski lub drogi.
Jeśli masz działający telefon, ktokolwiek go odbierze, zada oczywiste pytanie: gdzie jesteś? Żeby odpowiedzieć coś więcej niż tylko „w ciemnym lesie”, postaraj się odnaleźć i wskazać konkretne szczegóły terenowe: ambona myśliwska, paśnik, znak lub tablica informacyjna, siatka ogrodzeniowa. Dla lokalnego leśnika to wiele mówiące szczegóły. Idealny do lokalizacji będzie słupek oddziałowy.
Lasy należące do państwa są zwykle podzielone na prostokątne oddziały. W przecięciu dróg, które są granicami oddziałów, w narożniku jednego z nich, znajdziesz kamienny słupek oddziałowy. Czarną farbą będą na nim wypisane numery oddziałów, ku którym zwracają się lica słupka. Te numery podane służbom ratunkowym czy leśnikowi pozwolą bezbłędnie zidentyfikować, gdzie jesteś. Leśnik może podpowiedzieć, w którą z dróg się skierować.
Słupek pozwoli z łatwością ustalić twoje położenie na leśnej mapie, gdzie zaznacza się oddziały. Gdy na słupku są numery czterech oddziałów, to narożnik pomiędzy dwoma najniższymi numerami wskazuje na ogół kierunek północny-zachód.
Leśnik perfekcyjnie zlokalizuje nas także na podstawie tabliczki (czerwonej w Lasach Państwowych) służącej do ewidencjonowania drewna. Znajdziemy tam dwa rzędy cyfr. Dolny to kod leśnictwa, górny – numer kolejnego stosu lub sztuki drewna. Numery są w bazie danych Lasów Państwowych, połączonej z mapą.
Natrafiłem na zakaz wstępu do lasu. Dlaczego?
Nie każdy fragment lasu jest dostępny dla turystów. Z zapisów ustawy o lasach wynika, że stale nie wolno wchodzić na obszary zagrożone erozją (najczęściej są to niebezpieczne dla ludzi osuwiska), na wszystkie uprawy leśne do 4 metrów wysokości, do ostoi zwierząt, na leśne powierzchnie doświadczalne i do drzewostanów nasiennych.
Zakazy są ustanawiane ze względu na dobro lasu bądź bezpieczeństwo ludzi. Taki charakter ma zakaz wstępu w miejscu, gdzie trwają prace leśne. To oczywiste, że nie należy go naruszać, gdy pracują maszyny i ścinane są drzewa. Znaki zakazujące wstępu ustawia się na drogach leśnych. Zakaz obowiązuje również wtedy, gdy na powierzchni nikt nie pracuje.
Zakaz wstępu może pojawić się także okresowo, wprowadzony przez nadleśniczego w związku z ogromnym zagrożeniem pożarowym, klęskami żywiołowymi (np. wiatrołomy czy okiść) oraz wykonywanymi zabiegami chemicznymi z zakresu ochrony lasu (stosowanymi wyjątkowo, gdy inne metody ochrony lasu nie przynoszą rezultatu). Takie zakazy są ustanowione w trosce o życie i zdrowie ludzi odwiedzających las i należy ich bezwzględnie przestrzegać.
Nieprzestrzeganie zakazu wstępu do lasu jest wykroczeniem, które - oprócz świadomego narażenia własnego życia i zdrowia - może być także ukarane mandatem. Tu znów warto rekomendować mBDL, który zawiera mapę zakazów wstępu do lasu.
Oczywiście ograniczenia dotyczą także obszarów chronionych, rezerwatów przyrody i parków narodowych. Tam poruszamy się po wyznaczonych szlakach.
Uwaga polowanie
Las służy rekreacji i wypoczynku, spełnia wiele rozmaitych funkcji społecznych, ale jest także jednocześnie obwodem łowieckim, gdzie mogą trwać polowania. Nie można żądać od myśliwych zaprzestania polowania, ale także myśliwi muszą tolerować i przewidzieć obecność ludzi w lesie.
W lesie polowania zbiorowe odbywają się między październikiem a styczniem, zwykle w weekendy i w ciągu dnia. Organizatorzy powinni je zgłaszać gminom. Te publikują informację o polowaniach na stronach internetowych najdalej pięć dni przed rozpoczęciem polowania. Przepisy nakazują również, by obszar, na którym odbędzie się polowanie zbiorowe oznakowywać tablicami.
Powyższe wymogi nie dotyczą polowań indywidualnych. Jednak regulamin polowań rygorystycznie określa zasady oddawania strzałów, polowania i zabezpiecza bezpieczeństwo ludzi. Myśliwi są dobrze wyszkoleni, świetnie znają teren i to zwykle oni dostosowują się do ruchu turystycznego w lesie.
Czy bać się dzikich zwierząt?
Choć bardzo małe, to bardzo niebezpieczne okazują się kleszcze. Samo ugryzienie nie jest dotkliwe, ale już konsekwencje chorób, które przenoszą mogą być niezwykle poważne. Istnieje szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Przyjmują ją regularnie wszyscy leśnicy. Rekomendujemy jej przyjmowanie wszystkim miłośnikom wędrówek w terenie i grzybobrania. Tym bardziej, że obecnie kleszcze spotykamy nie tylko w lasach, a ze względu na panujące temperatury – przez większą część roku.
Nie ma szczepionki przeciw boreliozie. Jedyny sposób to unikać ugryzień kleszczy poprzez odpowiednie ubieranie się (jak najmniej odkrytych rąk i nóg), kontrolowanie odzieży i ciała po powrocie z lasu, stosowanie odstraszających pajęczaki i owady repelentów.
W polskich lasach coraz bardziej powszechne są duże drapieżniki: wilki i niedźwiedzie. Zwierzęta same z siebie nie bywają agresywne wobec ludzi. Niebezpieczne dla ludzi stają się w sytuacjach, kiedy same poczują się zagrożone. Takie ewidentne okoliczności to penetrowanie miejsc rozrodu (nor, gawr), rozdzielenie z młodymi, zablokowanie jedynej drogi ucieczki. Może do nich dojść przy naszej całkowitej nieświadomości. Dlatego dostrzegłszy drapieżniki, lepiej obserwować je z oddali, nie zbliżając się. To samo dotyczy dzików – mogą być niebezpieczne zaniepokojone, szczególnie z młodymi czy żmij, których jad może być dla człowieka śmiertelny.
Zawsze z dużą ostrożnością należy traktować zwierzęta, które nie wykazują lęku przed człowiekiem czy sprawiające wrażenie chorych. To mogą być objawy wścieklizny. Jej przypadki zdarzają się co prawda rzadko (szczepionki przeciwko wściekliźnie rozrzuca się z samolotów), jest to jednak bardzo groźna w skutkach choroba.
Gdzie spotkać leśnika?
Leśnika terenowego najłatwiej zastać w kancelarii (biurze) leśnictwa. Każdy leśniczy na tablicy informacyjnej przed leśniczówką oraz na drzwiach kancelarii podaje informację, kiedy przyjmuje interesantów. Zwykle są to godziny przedpołudniowe. Najlepiej umówić się wcześniej telefonicznie na spotkanie.
Warto pamiętać, że leśniczy, pomimo tego, że pełni służbę dbając o las i chroniąc go przed zagrożeniami, nie pracuje całą dobę ale w wyznaczonych godzinach.
Można też zadzwonić do Straży Leśnej, która patroluje teren całego nadleśnictwa. Numery telefonów znajdują się w zakładce kontakt.
Pamiętajmy! W przypadkach zagrożenia zdrowia i życia dzwonimy na numer 112.
Najnowsze aktualności
VII Konwent Grupy Bushcraft Poland na terenie Lasów Zgórskich
VII Konwent Grupy Bushcraft Poland na terenie Lasów Zgórskich
Las. Niecodzienna roślinność i dzikie zwierzęta. Zachwyca tajemniczością i niedostępnością. Miejsce, w którym to my, ludzie, jesteśmy gośćmi. Z roku na rok rośnie liczba osób, które chcą powrócić do natury, by cieszyć się jej energią i mocą. Popularność programu LP Zanocuj w lesie, bushcraftu i surwiwalu jest coraz większa. W Nadleśnictwie Kielce odbędzie się konwent bushcraftowy i dni otwarte "Puszczowisko". Wydarzenie zapowiedziano na konferencji prasowej 17 sierpnia w siedzibie nadleśnictwa.
Nie każdy jednak ma odwagę, by spędzić na łonie natury więcej czasu. Powodują to obawy przed dzikimi zwierzętami, owadami czy pajęczakami. Choć bushcraft staje się popularny, dla wielu wciąż obcowanie z naturą pozostaje tematem nieodgadnionym. Do naszych głównych zadań należy przede wszystkim ochrona lasów, jednak mamy świadomość tego, że stanowią one też miejsce, do którego z chęcią przybywają turyści. Dlatego Lasy Państwowe wprowadziły szereg udogodnień, tak, by, mogli oni w bezpieczny sposób z nich korzystać, nie ingerując w naturalne zasoby.
Od 1 maja zgodnie z Decyzją nr 12 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 15 lutego 2021 r. wszedł w życie program dotyczący udostępniania obszarów leśnych celem biwakowania rozproszonego pn. "Zanocuj w lesie" umożliwiający legalne biwakowanie miłośnikom surviwalu i bushcraftu.
We wszystkich nadleśnictwach w kraju wyznaczone zostały obszary, na których wolno nocować. Program jest odpowiedzią na oczekiwania rosnącej dynamicznie grupy użytkowników lasu. Po rocznym pilotażu w kilkudziesięciu lokalizacjach na terenie kraju, leśnicy zebrali obszerny materiał ankietowy, który dał podstawę do realizacji programu we wszystkich nadleśnictwach.
Obszar gdzie można zanocować to przeciętnie 1 500 ha lasu w nadleśnictwie. Poza nowymi obszarami w ramach programu zostało również utrzymanych 46 dotychczasowych obszarów pilotażowych o powierzchni ponad 65 tys. ha. Funkcjonujące w okresie pilotażu obszary od tych nowo utworzonych wyróżnia jedna rzecz, można na ich terenie używać kuchenek gazowych. Na całej powierzchni tych obszarów (na terenie RDLP w Radomiu jedynie w Nadleśnictwie Łagów) chętni do nocowania w lesie mogą to robić zgodnie z ustalonym regulaminem, który jest dostępny na stronach internetowych każdego z nadleśnictw.
W tym roku Nadleśnictwo Kielce jest współorganizatorem Puszczowiska – VII Konwentu Bushcraft, które w tym roku odbędzie się w gminie Nowiny, na terenach leśnych należących do programu Zanocuj w lesie. Tegorocznym konwentem chcemy odczarować profesje leśników i myśliwych zapoznając Was z ich fachem bardziej szczegółowo. Przedstawiciele zawodów opowiedzą Wam o swoich zadaniach, przybliżą problemy i wyzwania jakim muszą sprostać na każdym kroku. Konwenty miłośników bushcraftu, odbywają się już od wielu lat, ale po raz pierwszy zaproszona jest na nią szersza publiczność.
„To będzie przede wszystkim spotkanie z naturą, bez prądu i współczesnych nowinek. Wraz z grupą Bushcraft Polska i Lasami Państwowymi chcemy pokazać, że warto sięgnąć do korzeni i poznać to, co dla naszych przodków było codziennością” – mówi Sebastian Nowaczkiewicz, wójt gminy Nowiny na konferencji prasowej która odbyła się 17.08.2021 roku.
21 sierpnia 2021 roku jest dniem otwartym w którym uczestnicy Puszczowiska będą mogli wziąć udział w rozmaitych warsztatach: malowanie naturą, tworzenie lampionów, układanie zielnika, warsztaty kaletnicze, snycerskie, herbaciane i łucznicze. Specjaliści wygłoszą prelekcje na temat sposobów rozpalania ognia, tworzenia apteczki pierwszej pomocy, ziołolecznictwa, hipotermii, tradycji łowieckich czy świętokrzyskiej fauny. Gościem specjalnym konwentu będzie Adam Gełdon – jeden z najbardziej znanych w Europie tropicieli wilków. Na najmłodszych czekają podchody i budowa szałasu, ścieżka sensoryczna, zajęcia sprawnościowe i plastyczne. Wszystkich z pewnością zainteresują pokazy sokolnicze uczniów Technikum Leśnego w Zagnańsku, podczas których będzie można zapoznać się z pracą sokolników i poznać drapieżne ptaki. Każdy, kto zechce zwiedzać okolice, będzie mógł wyruszyć na geologiczną wyprawę z Michałem Porosem z Geoparku. Uczestnicy wycieczki odwiedzą górę Zelejowa, górę Żakowa, Jaskinię Piekło oraz Stokówkę. Na to wydarzenie obowiązują wcześniejsze rezerwacje: redakcja@nowiny.com.pl.
Puszczowisko odbędzie się 21 sierpnia w godz. 13-20 w lasach miejscowości Zawada. GPS: 50°50'35.5"N 20°26'15.2"E (kierunek Gałęzice).
WARSZTATY:
malowanie naturą
Warsztaty stanowią niecodzienne połączenie lekcji przyrody z plastyką. Podczas trwania warsztatów poznacie historię barwierstwa, sposoby farbowania tkanin a także będziecie mogli własnoręcznie pozyskać barwniki z ogólnodostępnych roślin. Będzie działa się barwna magia, którą zabierzecie do domu. Dodatkowo stworzymy naturalne akcesoria malarskie z roślin i nieoczywistych przedmiotów. Czynności te pozwolą stworzyć z najzwyklejszych tkanin niesamowite dzieła sztuki.
Prowadzący: Wiatrem Rozwiane
warsztaty kaletnicze
Uczestnicy warsztatów zapoznają się ze specyfiką zawodu kaletnika, dowiedzą się o sposobach obróbki materiału skórzanego. O tajemnicach kaletnictwa opowie Krzysztof Mosiek - wiecznie uśmiechnięty reprezentant centralnej części kraju jest pasjonatem i twórcą wyrobów ze skóry. Opowie o technikach wyrobu skórzanych przedmiotów, doboru materiału i jego obróbki na poszczególnych etapach pracy ze skórą. Na konwencie będziecie mogli wykonać drobne przedmioty ze skóry, które będą towarzyszyły Wam w tych bliższych i dalszych podróżach.
kolekcjoner roślin
Monika Filipińska - pasjonatka leśnej kuchni i zielarstwa pochodząca w gór i w górach z wilkami chowana.
Monika opowie Wam o tradycjach zielarskich, leśnej kuchni. Dodatkowo na warsztatach, które poprowadzi będziecie mogli stworzyć własne mieszanki herbaciane, spróbować potraw stworzonych z roślin potocznie nazywanych chwastami. Podczas warsztatów poznacie kilkanaście roślin, ich zastosowanie w kuchni, medycynie, kosmetyce. Będziemy tworzyli zielniki, które można samodzielnie uzupełniać w czasie swoich spacerów. W czasie szkolenia będzie można stworzyć własną herbacianą kompozycję, która powędruje z Wami do domu i zachwyci domowników.
warsztaty snycerskie
Zajęcia przybliżające zawód snycerza, metody obróbki I rzeźbienia w drewnie, rodzaje drewna i ich dobór do konkretnych rodzajów pracy. W czasie ich trwania zapoznacie się także z narzędziami snycerskimi I sposobem ich użycia oraz będziecie mogli samodzielnie wykonać drewnianą ozdobę (warsztaty dostosowane poziomem trudności do wieku uczestników; ilość miejsc ograniczona).
warsztaty tkackie
Magdalena Krzyżyńska reprezentuje południowo-zachodnie rubieże naszego kraju. Na co dzień stateczna matka pracująca w ośrodku opiekuńczym dla osób niepełnosprawnych. W jej towarzystwie nie sposób się nudzić - nałogowo wędruje po górach, śpiewa i oddaje się artystycznym wariacjom. Pod jej czujnym okiem oraz przy jej pomocy zapoznacie się z rzemiosłem jakim jest tkactwo. Będziecie mieli możliwość spróbowania swoich sił w tworzeniu drobnych przedmiotów. Warsztaty obejmą także tworzenie makram – zobaczycie jakie cuda potrafią powstać ze zwykłego sznurka.
tworzenie lampionów
Magda Krzyżyńska i Wiatrem Rozwiane na wspólnym stole połączą swoje siły dzięki czemu będziecie mogli stworzyć własne, unikalne lampiony, które powędrują z Wami do domów i będą cieszyły Wasze oko przypominając o wspólnie spędzonym czasie.
sztuka hamakowania
Kolejną osobą, która odwiedzi nasz konwent jest Arek Szkoda, pasjonat hamakowania. Jego wisząca willa budzi zachwyt w niejednym pasjonacie leśnego wypoczynku. Arek opowie Wam o swojej pasji, o patentach zwiększających komfort leśnego wypoczynku. Zobaczycie jak w lesie można luksusowo odpoczywać. Wśród uczestników będzie spore grono osób korzystających z hamaków, więc liczymy na wywiązanie się ciekawych dyskusji o tym jak i gdzie rozbijać obozowisko i jak tego nie robić.
warsztaty łucznicze
Zimna północ przyśle nam człowieka, który ma ogromne serce oraz kieszenie pełne humoru... i różnych ostrości. Na tegorocznym spotkaniu z arkanami łucznictwa zapozna Was Łukasz Giżewski. Każdy chętny będzie mógł spróbować swoich sił w strzelaniu z łuku. Dodatkowo Łukasz jako pasjonat noży będzie miał jakieś ciekawe ich okazy w swoim ekwipunku.
rozgrzej się
Rozpalanie ognia nie jest tak łatwe, jakby się mogło wydawać. Zapałki czy zapalniczka często zawodzą, drewno jest wilgotne i wszystko idzie nie tak. Tego, jak rozpalać ogień na tysiąc sposobów nauczy Was Piotr Marczewski, instruktor survivalu. Użyje do tego m.in. huby, pozyska krzemień i piryt, zaprezentuje najstarszą metodę rozpalania ognia w Europie.
poznaj broń czarnoprochową
Daniel Szymczak to typowy człowiek lasu – lekko dziki, z szyszkami w brodzie. Na pierwszy rzut oka wydaje się groźnym i nieprzystępnym osobnikiem, ale tak naprawdę ma ogromne serce – do ludzi i broni czarnoprochowej. Tę ostatnią zaprezentuje Wam podczas trwania Puszczowiska – może o niej opowiadać godzinami i - gwarantujemy to osobiście – ani sekunda jego wykładu nie będzie nudna.
apteczka pierwszej pomocy
Grupa “Aktywnie w terenie” specjalizuje się w zagadnieniach udzielania pierwszej pomocy. Dzięki ich doświadczeniu dowiecie się jak skompletować apteczkę pierwszej pomocy i co najważniejsze – jak z niej korzystać bez szkody dla zdrowia.
PRELEKCJE:
godz. 13.00 – Jak radzić sobie w lesie, czyli apteczka pierwszej pomocy - Aktywnie w terenie
godz. 13.30 – Tajemnice czarnego prochu - Daniel Szymczak
godz. 14.00 – Dobrze skroić, czyli współczesne kaletnictwo - Krzysztof Mosek
godz. 14.30 – Drogocenna moc chwastów - Wiatrem rozwiane
godz. 15.00 – Co czai się za drzewem, czyli opowieść o wilkach - Adam Gełdon
godz. 16.00 – Oswoić mróz – słów kilka o hipotermii - Piotr Marczewski
godz. 16.30 – Dlaczego dzięcioł stuka? Opowieść o ornitologii - Jacek Major
godz. 17.00 – Wyśpij się dobrze. Hamaki i obozowanie - Arek Szkoda
godz. 17.30 – Tradycje łowieckie - Janusz Mariański
godz. 18.00 – Niedźwiedzie, łosie i zające - fauna lasów - Dariusz Knap
godz. 18.30 - Strzelanie z łuku – Łukasz Giżewski
godz. 19.00 – Podróże w czasie - Rafał Wierzbicki
